De AVRI verzorgt voor acht gemeenten de afvalverwerking. Dat betekent dat die acht gemeenten gezamenlijk verantwoordelijk zijn voor wat de AVRI doet. In het najaar van 2020 had de AVRI een financiële tegenvaller van 10 miljoen euro. De acht gemeenten waren hierdoor onaangenaam verrast en stelden een raadsonderzoek in. Zo’n gezamenlijk, regionaal onderzoek is nog niet eerder in Nederland gedaan. Klik op deze link om het interview van PvdA-raadslid en tevens lid van de begeleidingscommissie Arthur Warmer te zien.
In het rapport worden diverse conclusies getrokken en aanbevelingen gedaan. Met name het tijdig informeren van het AVRI-bestuur en daarmee ook de gemeenteraden is niet goed gegaan. Daarnaast was er binnen de AVRI-organisatie een matig gevoel van urgentie. Er bestond het idee dat “het wel los zou lopen”, en dat de provincie voor de AVRI een uitzondering zou maken. Er zijn een groot aantal zaken te leren uit dit rapport. De onderzoekers hebben het rapport toegelicht in een online bijeenkomst. Deze is via deze link terug te kijken via de website van de Gemeente West Betuwe.
Het gaat in dit geval om de oude, niet meer in gebruik zijnde, stortplaats langs de A15 bij Geldermalsen. Daar staan nu zonnepanelen en windmolens op. Als zo’n stortplaats niet meer wordt gebruikt dan wordt die overgedragen aan de Provincie. De Provincie is dan verantwoordelijk voor alle risico’s, denk aan lekkages.
Voor het beheer en de risico’s moet een bedrag in een fonds van de Provincie worden gestort. In het najaar van 2020 heeft de provincie Gelderland, na een jaar van studie, besloten om de reken-rente voor het Nazorgfonds stortplaatsen te verlagen van 4,9% naar 3,1%. Het gevolg is dat de Avri en daarmee ook de deelnemende gemeenten een financiële tegenvaller kregen van €10 miljoen. Het bestuur van de AVRI stelt dat zij dit niet hadden verwacht, de Provincie zegt dat het bestuur dit had kunnen en moeten weten.
Tijdens het in gebruik zijn van een stortplaats wordt al gespaard voor de overdracht naar de Provincie. Inwoners betalen hieraan mee via de afvalstoffenheffing. Kort voor de sluiting van de stortplaats in Geldermalsen in 2017 waren er twee dingen aan de hand:
– Er was nog niet genoeg gespaard voor de overdracht
– Er kwam in 2015 een rentewijziging in, waardoor ook toen nog meer moest worden gespaard dan voorzien.
Wat 176 raadsleden niet goed hebben beseft, maar de Avri-organisatie wel moet hebben geweten is dat de Provincie elke vijf jaar de rente opnieuw beoordeelt. De raden hadden dus tijdig moeten worden geïnformeerd dat na 31-12-2020 de situatie opnieuw zou kunnen veranderen. Toch was de stortplaats eind 2020 niet klaar voor de overdracht en was ook het benodigde bedrag nog niet bijeen gespaard. De stortplaats kon dus niet tegen de toen bekende rentestand worden overgedragen. De vraag die raadsleden zich nu kunnen stellen is of we, als we wat harder hadden gespaard, de stortplaats, zonder meerkosten, vóór eind 2020 hadden kunnen overdragen. Dat had onze inwoners € 10 miljoen gescheeld. Daarover zal het debat in de verschillende raden nu waarschijnlijk gaan.
