Verkiezingsprogramma

Mens centraal

• We stellen niet de markt of de regels centraal, maar de mens. We gaan uit van wat iemand nodig heeft en budget daarbij mag geen obstakel zijn.
• In contacten tussen (zorg)professionals en burgers wordt eenvoudige taal gebruikt.
• We zorgen ervoor dat mantelzorgers goed worden ondersteund door ze beter te betrekken bij de zorgvraag en te voorkomen dat ze overbelast raken.
• We bevorderen dat in de samenwerking tussen zorgaanbieders kwaliteit het uitgangspunt is.
• We zorgen ervoor dat vanuit de gemeente actieve voorlichting over zorgvoorzieningen wordt gegeven en dat bestaande voorzieningen toegankelijker worden gemaakt: het moet voor elke inwoner duidelijk zijn waar je met je zorgvraag terecht kunt. Hierover gaat de gemeente jaarlijks met cliënten in gesprek.
• We zorgen dat sociale ongelijkheid en gezondheidsachterstanden zoveel mogelijk worden tegengegaan. Hiervoor is het ook van belang dat alle inwoners van Buren goed kunnen en lezen en schrijven. Omdat dit zeker nog niet het geval is zal ook de komende jaren worden geïnvesteerd in het tegengaan van laaggeletterdheid.
  

Preventie

• We zetten in op een sterk preventief beleid en het verkleinen van de gezondheidsachterstanden, met name op en rondom scholen. We verkennen daarom wat initiatieven als JOGG/Gezonde School en de Gelijke Kansen Alliantie kunnen brengen voor de gemeente Buren en sluiten hierbij aan als er een meerwaarde in zit voor de inwoners.
• In de fruitregio waarin we wonen zorgen we dat de kinderopvang, de scholen en bedrijven samen werken om ervoor te zorgen dat alle kinderen in de gemeente Buren voldoende fruit eten. Op deze manier proberen we de problematiek van overgewicht in de gemeente terug te dringen.

Jeugd

• Alle kinderen en jongeren in de gemeente Buren tellen mee! Ze verdienen een eerlijke toekomst met kansen om zich te ontwikkelen.
• We geven prioriteit aan voorzieningen voor de jeugd die relatief zwaar is getroffen door de coronacrisis vanwege een opstapeling van problemen (scholingsachterstand, grote impact op welbevinden, minder perspectief op een baan en een woning). 
• We geven jongeren uitzicht op een opleiding, werk en een woning.
• Om jongeren die op hulp wachten op tijd te helpen kijken we naar succesvolle initiatieven zoals in West Betuwe, Tiel en Culemborg om dergelijke initiatieven in Buren te starten.
• We zetten ons in om de inwoners van Buren en dan met name de jongeren met geestelijke gezondheidsproblemen zo snel mogelijk te helpen, als de zorg te lang op zich laat wachten zorgen we voor alternatieven.
• We stimuleren initiatieven op het gebied van diversiteit en maken ook andere ideeën uit de gemeente mogelijk, op het gebied van sport en spel en culturele activiteiten (zie ook leren in Buren)

Dit willen we gaan doen:

• Wij willen dat de gemeente lokaal en regionaal actief is op de arbeidsmarkt om de Burense de mogelijkheden om onze inwoners zonodig te kunnen begeleiden naar passend werk te vergroten.
• Wij zorgen voor een goede afstemming tussen onderwijs, ondernemers en de gemeente op lokaal en regionaal niveau. Nieuwe banen in de energietransitie, maar ook de behoefte aan mensen in de zorg, onderwijs en techniek bieden kansen aan onze inwoners, ook in de komende tien jaar.
• Inwoners die werk zoeken kunnen ondersteuning krijgen door een aanbod van bijscholing, herscholing en omscholing. Werkgevers en gemeente pakken hun verantwoordelijkheid bij het afstemmen van opleidingen en de toekomstige arbeidsmarkt.
• De gemeente is actief bij de aanpak van laaggeletterdheid en de schulden- en armoedeproblematiek.
• Niet iedereen is in staat om z’n eigen leven goed op orde te hebben. De gemeente helpt inwoners die ondersteuning nodig hebben met bijvoorbeeld een passende baan.
• Bij de Participatiewet willen we maximaal gebruik maken van de mogelijkheden door maatwerk te leveren voor de inwoners. Soms bieden de standaardregels niet de juiste oplossingen.
• Bij ondersteuning van inwoners die hulp nodig hebben wordt rekening gehouden met onderliggende problemen.
• We vinden vroegsignalering en samenwerking bij schuldenproblemen in onze gemeente zeer noodzakelijk.
• Inwoners mogen niet in energiearmoede vervallen en in de kou komen te staan: de gemeente ondersteunt de Energiebank Rivierenland.
• Goede schuldhulpverlening en een ruimhartig minima- en armoedebeleid kan er voor zorgen dat inwoners weer mee kunnen doen en een zelfstandig bestaan kunnen leiden.
• Om mensen kansen te geven willen we basisbanen in de publieke sector aanbieden met een passend salaris. Bijvoorbeeld als conciërge op een school of beheerder van een speeltuin.

• We investeren extra in voor- en vroegschoolse voorzieningen om te voorkomen dat peuters en kleuters uit kwetsbare gezinnen met een achterstand op school beginnen.
• Wij willen een brede school voor ieder kind. De school, kinderopvang, buitenschoolse activiteiten (ontspanning, sport, cultuur) en brede talentontwikkeling vormen samen de toekomstige brede scholen.  
• Bij aanpassing/renovatie of vervanging van schoolgebouwen kiest PvdA-GroenLinks voor het starten van een brede school. Samenwerking tussen scholen én de kwaliteit van onderwijs is leidend bij het huisvestingsbeleid van scholen.
• Samen met scholen, kinderopvang, bibliotheken en de Stichting Lezen en Schrijven doen we er alles aan om laaggeletterdheid in de klas te bestrijden.
• Onderwijs, kinderopvang, jeugdzorg en jeugdhulpverlening weten elkaar goed te vinden, in het belang van kinderen.

Woningbouw

• Nieuwbouw moet vooral gericht zijn op betaalbare woningen voor mensen met een laag of middeninkomen, starters en ouderen.

• We voorkomen dat woningen worden opgekocht en doorverhuurd / -verkocht door beleggers.
• We gaan in gesprek met woningcorporaties en provincie om te komen tot een voldoende aanbod van betaalbare koop- en huurwoningen.
• Specifieke doelgroepen, zoals arbeidsmigranten, asielzoekers en beschermd wonen krijgen de huisvesting waar zij recht op hebben en worden waar nodig geholpen “de weg te vinden” in Buren.

• In de nieuwe Omgevingswet maken we ruimte voor alternatieve woonvormen, zoals bijvoorbeeld tiny houses, tijdelijke woningen, woonvormen op (voormalige) boerenerven, hergebruik van bedrijfsruimten en pre-mantelzorg woningen.
• We waarderen kleine initiatieven en durven andere keuzes te maken om innovatie op het gebied van woningbouw een kans te geven.

• We stimuleren initiatieven waarbij vrijkomende (landbouw-)grond wordt omgezet in (kleinschalige) woonvormen in combinatie met nieuwe natuur.
• We zorgen voor doorstroom in de woningmarkt door een voldoende aanbod van passende woningen en het aantrekkelijk maken om daarvan ook gebruik te maken.

Leefomgeving

• We bevorderen natuur inclusief bouwen.
• We investeren in een groene leefomgeving met ruimte voor ontspanning, ontmoeting en beweging.
• We zetten in op goede en veilige wandel- en fietspaden, met name rond scholen en verbindingswegen.
• We zetten ons in voor fatsoenlijk openbaar vervoer, rekening houdend met de behoeften van jongeren én ouderen.

Voorzieningen

• We zorgen dat er in de kernen van de gemeente voldoende gelegenheid is om te sporten en te bewegen.
• We zorgen ervoor dat de afstand tot essentiële voorzieningen als winkels, scholen, zorg, cultuur en bibliotheken vergelijkbaar is met vergelijkbare gebieden in de regio.

Energie

• Stimuleren en ondersteunen van inwonersinitiatieven en energiecoöperaties (straat, buurt, kern: de energietransitie is voor een groot deel kerngericht).
• Energiek opbouwwerk inzetten om inwoners te ondersteunen.
• Regionaal samenwerken om kennis en deskundigheid te delen.
• Gebruik grootschalige infrastructuur om energiecorridor langs A15 te realiseren.
• Gemeente werkt samen met de lokale en de regionale energiecoöperatie.
• Energieparken ontwikkelen met lokale of regionale energiecoöperatie: opbrengsten blijven binnen de gemeente of de regio.
• Opbrengsten van energieparken zijn voor alle inwoners van de gemeente.
• Iederéén doet mee bij de energietransitie: Buren voorkomt energiearmoede.

Duurzame woningbouw

• Circulair bouwen: ‘woningbouw start bij de AVRI’: hergebruik van materialen voor het bouwen, renoveren en verduurzamen van woningen.
• Demontabel bouwen wordt de norm. De komende tien jaar bereiden we ons daar op voor.
• In de bouwvoorschriften maatregelen circulair bouwen opnemen en tweejaarlijks uitbreiden.
• Energiebesparing versneld mogelijk maken door inzet van het Energieloket en energiecoaches voor inwoners en ondernemers.
• Aanpak energiearmoede met de woningcorporaties en Energiebank Rivierenland.
• Bevorderen natuur inclusief bouwen.
• Woningen voor starters bouwen binnen de kernen, waaronder tiny houses.

Circulaire economie

• PvdA-GroenLinks wil innovatie breed stimuleren in regionale proeftuinen.
• Geen industriële agrarische activiteiten meer in het buitengebied: uitbreidingsinitiatieven toetsen we op klimaatnormen en biodiversiteit. Zonder verbetering geen toestemming. Dit regelen we in de Omgevingsvisie en de Omgevingsplannen.
• We ondersteunen proeftuinen met startups met de thema’s: afval, fruit, boomteelt, logistiek.
• We betrekken: jongeren, opleidingen, branche- en ondernemersverenigingen.
• Ons afval is goud waard: in samenwerking met de AVRI 100% grondstoffen hergebruiken.

Biodiversiteit / Circulaire landbouw

• Natuurvriendelijk (berm)beheer verder uitbreiden.
• Voortouw nemen bij ontwikkelen groen netwerk in Buren.
• Agrarisch natuurbeheer stimuleren.
• Meer ruimte voor extensieve landbouw.
• Geen ruimte voor industriële agrarische activiteiten die niet passen in het klimaatbeleid van de gemeente.
• Flora én fauna zijn belangrijk.
• Beschermen weidevogelgebieden.
• Kleinschalige recreatie en toerisme ontwikkelen, geen grote druk op het buitengebied.
• Aanpak verkeer buitengebied, ook aandacht voor te grote landbouwvoertuigen.
• Kansen voor nieuwe natuur in komgebieden.
• Kwaliteit economische landbouw minder industrieel, transitie natuur inclusieve landbouw: verankeren in omgevingsvisie.
• Groenstructuur versterken in buitengebied.
• Lokale afzetmarkt agrarische producten vergroten, boerenmarkten stimuleren.

Klimaatadaptatie

• PvdA-GroenLinks is voor het nemen van intensieve maatregelen tegen hitte, droogte, wateroverlast, hoosbuien. We stimuleren de groene buitenruimte en geven als gemeente het goede voorbeeld. Initiatieven worden hier op getoetst.
• Bij het ontwerpen en aanpakken van wijken is een groene openbare ruimte uitgangspunt.
• In de bestaande bouw koppelen we regenwater af.
• Tegel wippen: tegel er uit, plant er in. Dus stimuleren vergroening van de tuinen.
• PvdA-GroenLinks is voor het inzetten van klimaatcoaches om inwoners te helpen.

Mobiliteit

• Aandacht voor verkeersveiligheid, in de dorpen is de auto ‘te gast’.
• Veilige schoolroutes naar basisscholen en voortgezet onderwijs.
• Programma laadinfrastructuur voor elektrisch rijden, in de periode 2022 – 2024 tien laadpleinen ontwikkelen.
• Snelheid verkeer buitengebied aanpakken (maximaal 60 km).
• In de kernen 30 km p/u.
• Goede fietsverbindingen maken (om recreatie en toerisme en woon-werkverkeer  te stimuleren).
• Verbeteren ov-verbindingen met grotere plaatsen om de gemeente heen.
• Motoren en op de dijk zijn welkom, maar ‘ te gast’.

• PvdA-GroenLinks wil de inwoners beter bereiken en nieuwe vormen van communicatie gebruiken. Inwoners kunnen hun persoonlijke voorkeuren aangeven, voor bijvoorbeeld een mailgroep, WhatsApp of twitter.
• Wij zijn voor het betrekken van inwoners door bijvoorbeeld interviewen of enquêteren. De resultaten willen wij gebruiken bij het maken van beleid. Hierbij laten we actief weten op welke manier dat gedaan is.
• De raadsleden en bestuursleden van PvdA-GroenLinks zijn gemakkelijk benaderbaar. Een vraag stellen, hulp inschakelen of overleg voeren kan telefonisch, via email of social media.
• PvdA-GroenLinks wil spreekuren en kernenrondes houden in de verschillende kernen.
• PvdA-GroenLinks wil de inwoners veel meer vanaf het begin betrekken bij plannen en activiteiten.
• Het kerngericht werken is een manier om maatwerk aan te bieden aan de inwoners en de verschillende kernen. Wij willen dit verder samen met de inwoners uitwerken bij bijvoorbeeld de warmtetransitie.
• Wij willen dat groepen inwoners of buurtgenoten plannen indienen of alternatieven voor gemeentelijke plannen aandragen: Right to challenge. Na 2022 ontwikkelen we hier kaders voor.
• Bewonersinitiatieven, zoals bijvoorbeeld de energiecoöperatie EcoBuren, worden door de gemeente breed ondersteund.
• Wij willen dat adviesraden serieus genomen worden en gevraagd en ongevraagd de gemeente scherp houden. Naast adviesraden van jongeren, de sport en de participatieraad staat de PvdA-GroenLinks open voor nieuwe adviesraden, zoals een cliëntenraad werk en inkomen en een milieu- en duurzaamheidsraad.
• De regering heeft na de toeslagenaffaire aangegeven dat de overheid menselijker en transparanter moet worden. Wij juichen dit van harte toe. Wij vinden ook dat inwoners van Buren op een dienstbare gemeente mogen rekenen. Ze moeten met vertrouwen door de ambtelijke organisatie worden behandeld. De gemeente is er voor de gemeenschap en niet andersom. Hierbij mag maatwerk worden toegepast. 
• PvdA / GroenLinks is tegen discriminatie en voor inclusie. Of het nu gaat om religie, etniciteit, gender en seksualiteit, levensfase, sociaal-economische klasse of socialisatie en opleidingsniveau. We staan voor diversiteit in onze gemeente en de gemeenteraad.
• Een goed initiatief om de regionale samenwerking te stroomlijnen is de Raadskring. Leden van aangesloten gemeenteraden komen bij elkaar en bespreken wat er regionaal aan de orde is.
• Elke raadsperiode komt de vraag of de gemeente Buren heringedeeld gaat worden. PvdA-GroenLinks heeft op dit moment geen voorkeur voor een bepaalde oplossing. Mocht de vraag op tafel komen dan zijn wij voor een indeling met een zo krachtig mogelijk bestuur en organisatie. Een bestuur dat onze 16 dorpen en haar inwoners zo goed mogelijk kan dienen.
• In 2022 krijgt Buren een nieuwe burgemeester. PvdA-GroenLinks wil dat inwoners actief worden betrokken bij de zoektocht naar de nieuwe burgemeester.